Η Κοινωνιολογία των σκύλων
Απόψεις και θέσεις για τα ζώα συντροφιάς
Γράφει ο Attila Márton, συγγραφέας, σύμβουλος Marketing
Απόδοση κειμένου στα Ελληνικά: Καλλιρρόη Πανοπούλου
Canistication, με ελεύθερη απόδοση στα Ελληνικά, Κυνοποίηση: μην αισθάνεστε αμηχανία αν η λέξη δεν ενεργοποιεί κάποιο γνωστικό σας κουδουνάκι. Μη βιαστείτε να την αναζητήσετε στο λεξικό και να μην κάνετε τον κόπο να την ψάξετε στο Google. Ειλικρινά, χαλαρώστε. Αυτή η λέξη δεν έχει υπάρξει ποτέ και αυτός είναι ο μόνος λόγος που ένιωσα ότι είναι καιρός να γράψω γι ‘αυτή.
Αναζητώντας τις ρίζες
Όποιος συνδέεται με τον κόσμο των σκύλων και αγαπά να μαθαίνει νέες πληροφορίες γύρω από αυτόν, είναι αρκετά πιθανό να γνωρίζει τον όρο εξημέρωση.
Η ίδια η λέξη προέρχεται από τη λατινική λέξη «domesticus», που σημαίνει «ανήκω στο σπίτι». Η διαδικασία της εξημέρωσης από τον άνθρωπο, όπως όλοι καταλαβαίνουμε, δεν αφορά αποκλειστικά και μόνο τους σκύλους. Περιλαμβάνει πολλά ζώα αλλά επιπλέον και φυτά. Η απάντηση στο γιατί ο άνθρωπος θέλησε τα άλλα είδη να «ανήκουν στο σπίτι του” είναι απλή. Γιατί μπορούν να κάνουν την ανθρώπινη ζωή ευκολότερη. Μερικές χιλιάδες χρόνια πριν, η ανθρώπινη κοινωνία και η καθημερινότητα του ανθρώπου ήταν εντελώς διαφορετική από σήμερα. Το κυνήγι των ζώων και η συλλογή φυτών, ήταν μια σημαντική δραστηριότητα για την επιβίωση.
Ήταν λοιπόν μια πραγματικά καλή ιδέα να δοκιμάσουν διαφορετικά ιδέες και να πειραματιστούν μαζί τους, φέρνοντας το θήραμα μέσα στο σπίτι. Με το τρόπο αυτό δεν χρειαζόταν να κυνηγούν έξω συχνά, αποφεύγοντας έτσι να αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο καθημερινά.
Η διατήρηση των τροφίμων στο σπίτι, είτε ζώων, είτε φυτών, είχε πολλά πλεονεκτήματα. Τότε η φύση κυριαρχούσε στον πλανήτη και ο άνθρωπος δεν τον είχε ακόμα κατακτήσει. Η εξημέρωση εξοικονόμησε στους προγόνους μας χρόνο, ενέργεια και αν μη τι άλλο, τη ζωή τους, καθώς δεν χρειαζόταν πια να κυνηγούν τόσο συχνά, γεγονός που απομάκρυνε τον κίνδυνο να κυνηγηθούν οι ίδιοι από τα αρπακτικά ζώα ή απλά να επιστρέψουν στο σπίτι, χωρίς επαρκή τροφή για ολόκληρη την αποικία. Προφανώς αυτό ήταν το κίνητρο πίσω από την πρόθεση να φέρουν την άγρια ζωή στο σπίτι αντί να είναι «έξω» όλη την ώρα. Εξακολουθούμε ακόμα και σήμερα να αναπαράγουμε και να διατηρούμε αυτά τα οικόσιτα ζώα της φάρμας και να καλλιεργούμε εξημερωμένα φυτά για καθημερινή κατανάλωση. Ακόμα κι αν δεν είμαστε όλοι αγρότες, μπορούμε να πάμε σε καταστήματα, εμπορικά κέντρα ή σε εστιατόρια ή ακόμα και να παραγγείλουμε online για να εκπληρώσουμε τις πιο βασικές ανάγκες μας για τροφή.
Είναι λοιπόν πολύ πιθανό, η εξημέρωση των ζώων, να υπήρξε καταλυτική και από εκείνη τη χρονική στιγμή οι πρόγονοί μας να άρχισαν να δημιουργούν μόνιμες πια εγκαταστάσεις και να εγκαταλείπουν τον νομαδικό τρόπο ζωής.
Η εξημέρωση περιλαμβάνει ένα πολύ σημαντικό χαρακτηριστικό όσον αφορά τα εξημερωμένα είδη, και αυτό δεν είναι άλλο από τη σταθερή παρουσία τους στο ανθρώπινο περιβάλλον. Αυτό σημαίνει ότι τα ζώα αυτά μπορούν να προσαρμοστούν με ακρίβεια, αρμονικά με τον άνθρωπο, και η φύση τους, συμπεριλαμβανομένων πολλών διακριτικών τους χαρακτηριστικών, να καθιστά δυνατό για αυτά να ζούν μόνιμα στον ανθρώπινο κόσμο. Τα οικόσιτα ζώα μπορούν να αισθάνονται και να ενεργούν με φυσικό τρόπο μαζί με τους ανθρώπους, απλά σκεφτείτε τα κοτόπουλα, τις αγελάδες και τα άλογα:
Πόσο ομαλά ταιριάζουν ως τμήμα του αγροκτήματός και πώς μπορούν να είναι μέρος της καθημερινής μας ζωής. Είναι σίγουρα εγγυημένο, πως εάν αποκτήσετε κάποιο από αυτά, και εφόσον έχετε γνώσεις καλλιέργειας και κατανοείτε τις βασικές τους ανάγκες, θα έχετε μια εύκολη ζωή.
Δεν μπορούμε όμως να ισχυριστούμε το ίδιο για άλλα άγρια ζώα: Οι λύκοι, οι αλεπούδες, τα λιοντάρια, οι ελέφαντες και ούτω καθεξής. Θα μπορούσαν να εξημερωθούν αλλά το τελικό αποτέλεσμα παραμένει αβέβαιο. Μπορεί να καταφέρετε να εξημερώσετε μεμονωμένα κάποια άγρια ζώα, και μπορεί να προσαρμοστούν σχετικά καλά, αλλά αυτό δεν αποδεικνύει ότι τα είδη αυτά, στο σύνολό τους, έχουν τα κατάλληλα γονίδια και χαρακτηριστικά για να ζήσουν στην ανθρώπινη κοινωνία, χωρίς σοβαρά προβλήματα. Όταν μιλάμε για εξημέρωση, εννοούμε το σύνολο των ειδών που είναι σε θέση να είναι μέρος της ανθρώπινης κοινωνίας, με φυσικό τρόπο, και όχι μόνο ως μια μεμονωμένη περίπτωση. Για τα οικόσιτα ζώα, το ανθρώπινο περιβάλλον είναι το πρωταρχικό, τυπικό περιβάλλον τους. Ωστόσο, ακόμη και στην περίπτωση που υπάρχουν κάποιες φυλές που εξακολουθούν να ζουν σε άγρια κατάσταση, για παράδειγμα, τα άγρια άλογα και οι σκύλοι, πιθανότατα ποτέ δεν θα είναι σε θέση να ενταχθούν αρμονικά στην ανθρώπινη κοινωνία όπως αυτά τα ζώα που έχουν κοινωνικοποιηθεί από τη γέννησή τους.
Οι σκύλοι είναι ξεχωριστοί
Η προέλευση των σκύλων είναι ακόμα ένα μυστήριο και αντικείμενο πολλών επιστημονικών συζητήσεων. Μια πλευρά επιστημονικών μελετών και αρθρογραφίας, καλύπτει την εξέλιξη του ίδιου του είδους: Από πού προέρχεται ο σκύλος, πώς αναπτύσσονται οι φυλές και αν προέρχεται πράγματι από τον λύκο. Ο άλλος τομέας της έρευνας συνδέεται με τον χρόνο και το πώς και πότε οι σκύλοι έγιναν αναπόσπαστο μέρος της ανθρώπινης ζωής. Εκτιμάται ότι οι σκύλοι μας συντροφεύουν εδώ και μερικές χιλιάδες χρόνια. Βασισμένοι σε απολιθώματα και τεστ DNA πολλοί επιστήμονες πιστεύουν ότι οι σκύλοι ήταν παρόντες ως μέρος του ανθρώπινου τρόπου ζωής έως και 33.000 χρόνια πριν, όταν ο κόσμος ήταν ακόμα στο έλεος της εποχής των παγετώνων.
Δεν συμφωνούν όλοι με αυτή την άποψη, και πολλοί επιστήμονες πιστεύουν ότι με βάση όλα τα αδιάσειστα στοιχεία και την τεχνολογία που διαθέτουμε, μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι οι σκύλοι ήταν δίπλα μας «απλά» 14-15,000 χρόνια μόνο!
Όποια άποψη κι αν είναι η σωστή, η κάθε ερμηνεία δείχνει μια εξαιρετικά μακρά χρονική περίοδο της κοινής οικιακής μας ζωής. Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία αυτού του αποτελέσματος βασίζεται σε αρχαιολογικά ευρήματα που αποδεικνύουν ότι οι σκύλοι είχαν ταφεί τελετουργικά μαζί με τους άνδρες τουλάχιστον 14-15,000 χρόνια πριν. Αυτό σημαίνει ότι από εκείνη τη στιγμή, οι σκύλοι, είχαν ήδη γίνει αναπόσπαστο μέρος της μεταναστευτικής ζωής του ανθρώπινου πληθυσμού, ακολουθώντας τον, συντροφεύοντάς τον, μοιράζοντας τη ζωή τους μαζί τους.
Όποια θεωρία κι αν είναι η σωστή, ήταν πριν από ένα πραγματικά μεγάλο χρονικό διάστημα, όταν πάρθηκε η κοινή απόφαση και σφραγίστηκε η συμφωνία.
Και οι δύο, άνθρωποι και σκύλοι συμφώνησαν να αφήσουν ο ένας τον άλλο να μπει στη ζωή του για το δικό τους κοινό όφελος.
Προφανώς, οι σκύλοι βοήθησαν να προστατευτούν τα στρατόπεδα των νομαδικών φυλών του ανθρώπου ή των πρωτόγονων νοικοκυριών από τα άγρια ζώα και ίσως και από άλλες, εχθρικές φυλές.
Επιπλέον, τους συντρόφευαν στο κυνήγι, καθώς, το καθιστούσαν πιο αποτελεσματικό. Μην ξεχνάτε ότι εκείνη την εποχή, η εύρεση τροφής ήταν θέμα ζωής και θανάτου. Σε αντάλλαγμα οι σκύλοι κέρδισαν επίσης έναν σταθερότερο τρόπο ζωής. Περισσότερη ασφάλεια και σίγουρα, περισσότερο φαγητό, και ένα ζεστό τζάκι για την καθημερινή διαβίωση τους.
Πώς συνέβη πραγματικά αυτή “η συμφωνία” δεν μπορούμε να το ξέρουμε. Αλλά ήταν η αρχή για κάτι σοβαρό: Την μεταρρύθμιση της ανθρώπινης κοινωνίας για τα καλά. Όχι μόνο στην αρχαιότητα αλλά και σήμερα, εξακολουθούμε να έχουμε το πλεονέκτημα να ζούμε μαζί με τους σκύλους συντρόφους μας. Έχετε ποτέ φανταστεί πως θα ήταν η ζωή αν δεν υπήρχαν οι σκύλοι οδηγοί τυφλών ή οι σκύλοι βοηθοί ατόμων ΑΜΕΑ, οι σκύλοι διάσωσης, οι σκύλοι φύλακες, με διάφορα καθήκοντα, συμπεριλαμβανομένης της πρόληψης, της προστασίας και του εντοπισμού των εκρηκτικών υλών και άλλων χημικών ουσιών;
Γιατί έχει πραγματικά σημασία για εμάς το πώς οι σκύλοι εξελίχθηκαν ως είδος στις χιλιετίες και πώς ενεπλάκησαν με την ανθρώπινη κοινωνία;
Γιατί είναι σημαντικό να κατανοήσουμε αυτή την κοινή ιστορία των σκύλων με τους ανθρώπους;
Πρώτα απ ‘όλα, εμείς οι άνθρωποι είμαστε πρόθυμοι να μάθουμε περισσότερα για την ιστορία μας, και πρόθυμοι να κατανοήσουμε τον κόσμο στον οποίο ζούμε. Επιπλέον, η γνώση της ιστορίας είναι πάντα σημαντική για να κατανοήσουμε τη σημερινή εποχή που ζούμε, για να δούμε τι είναι σχετικό και πώς τα πράγματα συνδέονται μεταξύ τους.
Είναι σαφές ότι υπάρχει ένας πολύ ισχυρός, αρχαίος και συνεχής δεσμός μεταξύ των δύο διαφορετικών ειδών. Αυτή η συμβίωση προκαλεί μια πραγματικά περίπλοκη κατάσταση όπου η κοινωνία των σκύλων αποτελεί μία σταθερή και αναπόσπαστη ομάδα μέσα στη ανθρώπινη κοινωνία με πολλές διαφορετικές πτυχές, αλληλεπιδράσεις και προβλήματα.
Όλα όσα κερδίσαμε
Σε σύγκριση με άλλα ζώα που έχουν γίνει οικόσιτα – και ξεχνώντας για λίγο τα εκτρεφόμενα ζώα – οι σκύλοι έχουν μια πολύ ιδιαίτερη θέση κυρίως λόγω όλων των μοναδικών χαρακτηριστικών που διαθέτουν, και ως εκ τούτου όλες τις διαφορετικές λειτουργίες και δραστηριότητες που μπορούν να εκτελέσουν.
Διαφορετικά τρωκτικά όπως τα χάμστερ, οι σκίουροι ή τα ινδικά χοιρίδια, μπορεί να είναι πολύ χαριτωμένα. Η απόκτηση μιας γάτας είναι πραγματική διασκέδαση αλλά και μερικές φορές ένας μικρός πονοκέφαλος, καθώς είναι γνωστό πως είναι πραγματικά πεισματάρικα πλάσματα με ανεξάρτητο σύμπαν και δικούς τους κανόνες, που ακολουθούν μόνες τους.
Διάφορα πουλιά μπορούν να μας φτιάξουν τη μέρα με το τραγούδι τους, και είναι πραγματικά διασκεδαστικό όταν οι παπαγάλοι μαθαίνουν να μιμούνται την ανθρώπινη ομιλία. Αλλά οι σκύλοι διαφέρουν, είναι εντελώς διαφορετικοί.
Όταν είναι σωστά κοινωνικοποιημένοι και εκπαιδευμένοι, είναι γενετικά ικανοί να μάθουν όλες τις απαραίτητες συμπεριφορές που απαιτούνται για το πολύπλοκο σύστημα κανόνων του ανθρώπινου περιβάλλοντος, και προσαρμόζονται εύκολα στις συνήθειες του συγκεκριμένου νοικοκυριού όπου ζουν. Αυτή είναι μία πραγματικά μοναδική συμβίωση που κανένα άλλο είδος δεν κατάφερε ποτέ να επιτύχει.
Οι σκύλοι μπορούν να αλληλεπιδράσουν. Αλληλεπίδραση σημαίνει ότι είναι σε θέση να αντιδράσουν με βάση το ερέθισμα που προέρχεται από τον άνθρωπο, και μπορούν να μάθουν από αυτό και να αλλάξουν τη δική τους στάση, τη γνώση και τη συμπεριφορά.
Μπορούν να μάθουν τους κανόνες.
Μπορούν επίσης να συνεργάζονται καλά με άλλα είδη. Αυτό το χαρακτηριστικό σε γενικές γραμμές ισχύει για όλους τους σκύλους αν είναι εκπαιδευμένοι και δεν πάσχουν από ψυχικές ασθένειες, και είμαστε σε θέση να κατανοήσουμε πραγματικά πώς λειτουργούν. Αυτή η συμμόρφωση, η οποία είναι η βάση μιας πραγματικά βαθιάς και αποτελεσματικής σχέσης μεταξύ του ανθρώπου και του σκύλου, διαθέτει επιπλέον μια άλλη πτυχή που κάνει τους σκύλους ακόμα πιο πολύτιμους.
Με την ποικιλία των διαφορετικών φυλών, με τις αισθήσεις, τα ένστικτα και τις ικανότητές τους, οι σκύλοι είναι σε θέση να ολοκληρώσουν απόλυτα, πολύ σημαντικά καθήκοντα για την εξυπηρέτηση και για την ικανοποίηση του ανθρώπου.
Η αφοσίωσή τους στην ικανοποίηση του ανθρώπου, με την ολοκλήρωση εργασιών για τη θετική ανατροφοδότηση και συναισθηματική τους επιβράβευση, έχει κάνει τους σκύλους ένα πολύ σημαντικό πλεονέκτημα για την ανθρωπότητα από τότε που έγιναν μέρος της κοινωνίας μας.
Αν δεχτούμε την άποψη ότι οι σκύλοι συνδέθηκαν με εμάς κυρίως λόγω των ικανοτήτων τους να προσφέρουν στη φύλαξη και την προστασία μας, και επιπλέον, γιατί είναι καλοί σύντροφοι στο κυνήγι, μπορούμε εύκολα να καταλάβουμε ότι αυτά τα χαρακτηριστικά παραμένουν ακόμη και σήμερα.
Οι σκύλοι μπορούν να αντιληφθούν την περιοχή του ανθρώπου στον οποίο ανήκουν και να κάνουν ότι καλύτερο μπορούν για να την προστατεύσουν. Και όχι μόνο την περιοχή, αλλά και όλα τα τιμαλφή που ανήκουν στον άνθρωπο που βρίσκεται υπό την προστασία του σκύλου. Αν έχετε και γάτες μαζί με το σκύλο σας, ο σκύλος σας ξέρει ακριβώς ποια γάτα σας ανήκει και την προστατεύει, αλλιώς μπορείτε να δείτε συχνά τον σκύλο σας να τρέχει και να γαβγίζει τρελά στο φράχτη τις ξένες γάτες που περνούν μπροστά από την πόρτα σας.
Η προστασία εξακολουθεί να είναι ένα κύριο θέμα. Στις αγροτικές περιοχές όπου τα άγρια ζώα όπως οι λύκοι, οι αρκούδες ή άλλα αρπακτικά μπορεί να αποτελέσουν απειλή για τα κοπάδια και τις αγέλες, ακόμα και για τον ίδιο τον άνθρωπο, πολλές φυλές σκύλων εξακολουθούν να είναι αποτελεσματικές στο «καθήκον».
Τα τσομπανόσκυλα μπορούν να παρέχουν ένα διαφορετικό είδος προστασίας, καθώς, διατηρούν τα κοπάδια υπό έλεγχο και είναι εύκολο να ολοκληρώσουν τις δουλειές του αγροκτήματος.
Ο κύριος στόχος του κυνηγιού έχει αλλοιωθεί στο πέρασμα των αιώνων. Μια φορά κι έναν καιρό ήταν μια από τις πιο σημαντικές δραστηριότητες, απαραίτητη για την επιβίωση. Πολύ αργότερα, αν και μερικούς αιώνες πριν, το κυνήγι εξελίχθηκε σε ένα χόμπι για τις ανώτερες τάξεις. Πραγματικά σημαντικό. Σκεφτείτε όλα τα έργα ζωγραφικής, αγάλματα που εκπροσωπούν το κυνήγι. Και σε πολλά από αυτά τα έργα τέχνης, οι σκύλοι έχουν μια πραγματικά ισχυρή παρουσία με θετική φήμη, που αποδεικνύουν την ιδιότητά τους στην κοινωνία. Για τις διάφορες πτυχές του κυνηγιού, εκτρέφονται σκόπιμα διαφορετικές φυλές για να εκπληρωθούν διαφορετικές εργασίες. Μεταξύ των κυνηγετικών σκύλων υπήρχαν αυτοί που είναι καλοί στο κυνήγι, άλλοι που ήταν καλοί στην εύρεση και “απαλή” μεταφορά των θηραμάτων, χωρίς να τα καταστρέφουν ή να τα τρώνε. Επιβεβαιώνεται πράγματι ότι τα γονίδια των σκύλων είναι απολύτως ευέλικτα και μπορούν να προσαρμοστούν για να ταιριάξουν σε διαφορετικές δραστηριότητες, με διαφορετικές απαιτήσεις και αιτήματα.
Εκτός από τις αρχέγονες ικανότητες των σκύλων, βασισμένες κυρίως στα ένστικτα τους, δηλαδή τη προστασία και το κυνήγι, υπάρχουν πολλά χαρακτηριστικά σε όλους τους σκύλους ή σε συγκεκριμένες φυλές που καθιστούν δυνατή τη συμβολή τους στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων με πολλούς τρόπους. Αν θέλαμε να κάνουμε μια λίστα με όλα τα καθήκοντα που έχουν πραγματοποιήσει οι σκύλοι κατά τη διάρκεια των τελευταίων αιώνων, θα ήταν πράγματι πολύ μεγάλη. Ορισμένες από αυτές τις λειτουργίες έχουν εξαφανιστεί για τα καλά, καθώς ο ανθρώπινος τρόπος ζωής έχει επίσης αλλάξει, και έχουν προκύψει νέοι “σκυλίσιοι δεσμοί”. Ξαφνικά συνειδητοποιήσαμε ότι οι σκύλοι είναι ικανοί να κάνουν πολύ περισσότερα από ό, τι είχαμε ποτέ σκεφτεί ή προέκυψαν νέοι τομείς απασχόλησης και νέες ανθρώπινες συνήθειες. Για παράδειγμα, δεν κυνηγάμε πλέον αρουραίους με Yorkshire Terriers, και οι πυροσβεστικές υπηρεσίες χρησιμοποιούν σήμερα την τεχνολογία αντί για σκύλους Δαλματίας.
Ωστόσο, οι σκύλοι καθήκοντος έχουν ακόμα και σήμερα τεράστια συνδρομή στη διάσωση, την ανίχνευση, τη φύλαξη και την καθοδήγηση. Πολλές φυλές άριστα εκπαιδευμένες μπορούν να διευκολύνουν ή να κάνουν ακόμη και τη ζωή των ανθρώπων που ζουν με αναπηρίες πολλή καλύτερη.
Η βοήθεια της άνεσης και της διατήρησης του βιοτικού επιπέδου των τυφλών ή των ανθρώπων που περιορίζονται σε αναπηρικές καρέκλες δεν ήταν ποτέ άλλοτε τόσο απλή. Η θεραπεία είναι ένα σύγχρονο φαινόμενο που οφείλεται στα τεράστια άλματα προόδου της ψυχολογικής κατανόησης και της επιθυμίας να φροντίσουμε για τα δικά μας θέματα ψυχικής υγείας και προσωπικότητας. Οι σκύλοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν επιτυχώς σε πολλές διαφορετικές θεραπείες. Πιθανώς η πιο κοινή λειτουργία των σκύλων είναι η συντροφικότητα του ανθρώπου σε έναν κόσμο όπου η μοναξιά και ο διαχωρισμός είναι πολύ συχνά φαινόμενα. Πραγματικά δεν το θεωρούμε αυτό καθήκον, δεδομένου ότι είναι τόσο κοινό, και υποθέτω ότι πραγματικά δεν συνειδητοποιούμε ότι απλά με το να έχουμε ένα κατοικίδιο ζώο γεμάτο ανιδιοτελή αγάπη και αμοιβαία προσοχή, ο σκύλος εκπληρώνει ένα τεράστιο έργο.
Αναμφισβήτητα οι σκύλοι έχουν συμβάλει τα μέγιστα στην ανάπτυξη του βιοτικού επιπέδου των ανθρώπων, καταλαμβάνοντας πολλές χρήσιμες θέσεις στην κοινωνία μας. Αλλά είναι εξαρτημένοι.
Δεν μπορούν να αγωνιστούν για τα δικαιώματά τους, δεν μπορούν να διαμορφώσουν άμεσα το περιβάλλον στο οποίο ζουν για το δικό τους καλό. Οτιδήποτε αντιμετωπίζουν, καλό ή κακό, θετικό ή αρνητικό, εξαρτάται από τη δραστηριότητα του ανθρώπου. Όταν, πριν από χιλιάδες χρόνια, συμφώνησαν να εγκαταλείψουν την άγρια ζωή και να ενωθούν μαζί μας, ως οικόσιτα ζώα, και άρχισαν να συμβιώνουν στην κοινωνία μας, ταυτόχρονα μας έδωσαν και την ευθύνη να διατηρήσουμε τη θέση τους στον κόσμο.
Έχουμε άραγε καταλάβει αυτή την ευθύνη; Πώς ο άνθρωπος προσάρμοσε τους σκύλους;
Έχουμε ολοκληρώσει μελέτες μεγάλης διάρκειας και αρχίσαμε πολλές επιστημονικές συζητήσεις για να διαλευκάνουμε το μυστήριο της εξέλιξης των σκύλων και της κοινής ιστορία τους με τον άνθρωπο. Αλλά τί συνέβη στο μεταξύ από την άλλη πλευρά; Τι έχει κάνει ο άνθρωπος για χάρη των σκύλων;
Συζητάμε για αλληλεπίδραση, γεγονός που σημαίνει ότι κάθε ένα από τα εμπλεκόμενα μέρη αντιδρά στις ενέργειες του άλλου. Δεν είναι μια απλή διαδικασία που κάποιος κάνει κάτι, μια ενέργεια και προκαλεί μια απάντηση, μια αντίδραση.
Η αλληλεπίδραση είναι μια αμφίδρομη διαδικασία, δημιουργία και κλιμάκωση γεγονότων, τροποποίηση στάσεων και συμπεριφορών. Οι σκύλοι θα μπορούσαν να βρουν το δρόμο τους στην κοινωνία μας, αλλά θα μπορούσαμε εμείς να βρούμε τη θέση μας στην κοινωνία των σκύλων; Συνέβη στο διάβα των αιώνων κάτι παρόμοιο και γόνιμο όπως η εξημέρωση του ανθρώπου;
Οι σκύλοι απέδειξαν το ευατό τους κατά τη διάρκεια της εξημέρωσης και πέτυχαν. Αντιλήφθηκαν τις ανάγκες και τις απαιτήσεις μας και προσαρμόστηκαν τέλεια στην καθημερινή μας ζωή εδώ και χιλιάδες χρόνια, δεν έχει σημασία πόσο η δομή, οι συνήθειες και η ρουτίνα της κοινωνίας μας μεταβλήθηκε. Τί γίνεται όμως με εμάς; Κάνουμε το ίδιο;
Είμαστε ικανοί να τους ακούσουμε, καταβάλοντας αρκετό χρόνο και προσπάθεια για να καταλάβουμε πώς λειτουργούν οι σκύλοι και ποιες είναι οι πραγματικές τους ανάγκες; Είμαστε προετοιμασμένοι να συνειδητοποιήσουμε τους δικούς μας περιορισμούς και να αρχίσουμε να αποκτούμε γνώσεις σχετικά με τις απαιτήσεις τους; Είμαστε σε θέση να αποστασιοποιηθούμε από τον ανθρώπινο τρόπο σκέψης και τις δικές μας εγωιστικές ανάγκες; Είμαστε αρκετά σοφοί για να συνειδητοποιήσουμε τις ανάγκες των σκύλων, όπως ακριβώς έχουν συνειδητοποιήσει τις δικές μας ανάγκες; Γνωρίζουμε καθόλου ότι τις περισσότερες φορές εκμεταλλευόμαστε την ανιδιοτελή αγάπη των σκύλων μόνο και μόνο επειδή θέλουμε να πετύχουμε κάτι, να ολοκληρώσουμε μια εργασία ή να διώξουμε τη μοναξιά μας; Έχουμε ποτέ συνειδητοποιήσει ότι υποβάλλουμε τους σκύλους σε επιβλα βείς καταστάσεις και είναι σε θέση να φαίνονται να είναι ευτυχείς, μόνο και μόνο επειδή εμείς είμαστε ικανοποιημένοι; Και τελευταίο αλλά όχι λιγότερο σημαντικό, τι έχει δώσει η ανθρώπινη κοινωνία στους σκύλους ως αντάλλαγμα για όλα αυτά;
Η συντριπτική πλειοψηφία των ιδιοκτητών σκύλων αποκαλούν τους εαυτούς τους εραστές των σκύλων, και αυτές οι ερωτήσεις είναι πιθανό είτε να τους κάνουν έξαλλους ή απλά να τους αφήσουν ασυγκίνητους. Αλλά αν κοιτάξουμε σε όλο τον κόσμο, δεν έχει σημασία σε ποια χώρα, μπορούμε να δούμε σκύλους που υποφέρουν από σχεδόν ταυτόσημες, επιβλαβείς καταστάσεις.
Εκτός των εγκαταλελειμμένων σκύλων, υπάρχει ένας τεράστιος αριθμός κακοποιημένων ζώων και σκύλων που ζουν σε άσχημες συνθήκες.
Οι σκύλοι χρησιμοποιούνται ως εργαλεία για την επίτευξη διακρίσεων σε παραστάσεις και διαγωνισμούς για να κερδίσουν αυτοεκτίμηση για τον άνθρωπο, να σώζουν ζωές, ή να διευκολύνουν τη ζωή, ή να είναι απλώς σύμβολα κύρους της δικής μας κατάστασης.
Πολλοί σκύλοι εξανθρωπίζονται, τους υποχρεώνουμε να αρνηθούν τις πραγματικές τους ανάγκες, οι οποίες αντικαθίστανται με αυτές που λανθασμένα θεωρούμε σωστές.
Δεν έχει σημασία πόσο ένας σκύλος έχει αγαπηθεί, όταν υπάρχει για να αντικαταστήσει ένα άλλο ανθρώπινο ον και να διώξει τη μοναξιά μακριά, δεν παύει να εξακολουθεί να είναι σκύλος. Δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν να ήταν άνθρωπος.
Οι σκύλοι προσαρμόζονται με τον ιδιοκτήτη τους. Εάν ο ιδιοκτήτης κάνει κάτι που είναι ενάντια στις πραγματικές φυσικές, βιολογικές και ψυχικές ανάγκες του σκύλου, ο σκύλος θα εξακολουθεί να φαίνεται χαρούμενος, εκτός εάν υπάρχει άμεση απειλή κατά της ζωής του. Ο σκύλος θα συνεχίσει να κουνάει την ουρά του, και θα πηδά γύρω του, εφ’όσον μια ανταμοιβή είναι εγγυημένη.
Οι σκύλοι αναζητούν αρχικά την προσοχή του ανθρώπου. Και τις περισσότερες φορές ασυνείδητα το εκμεταλλευόμαστε χωρίς καν να γνωρίζουν ότι το κάνουμε. Μόνο και μόνο επειδή γνωρίζουμε πολύ λίγα γι ‘αυτούς. Τις περισσότερες φορές είμαστε ανίκανοι να κατανοήσουμε τη συμπεριφορά και τα κίνητρα του ίδιου μας του είδους. Πώς, λοιπόν, μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα το πράξουμε με ένα εντελώς διαφορετικό είδος; Κάποιον που έχει διαφορετικές συμπεριφορές και διαφορετικές ανάγκες.
Θα φτάσει ποτέ η στιγμή να πούμε ότι μετά την εξημέρωση των σκύλων, άρχισε και η ανθρωπότητα να…
Canisticate (ελεύθευρη απόδοση στα Ελληνικά: Κυνονικοποιείται)
Πηγή: Κατοικίδια εν δράσει…